Электр энергиясы адамның өмірі мен қызметінде үлкен пайда мен ыңғайлылықты береді. Бүгінгі таңда электр қуаты пайдаланылмайтын бірде-бір сала немесе сала жоқ.Электрмен жабдықтау желілеріне қосылу — бизнес-құрылымдар үшін де, халық үшін де өзекті. Электрмен жабдықтауды қалай ұйымдастыруға болады? Барлық қажетті құжаттар мен шартты қалай рәсімдеуге болады? Осы және басқа да сұрақтарға «Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитетінің Жетісу облысы бойынша аумақтық департаменті» РММ басшысы Тимур Әуесханұлы Алдабергенов сұхбат барысында жауап береді.
— Қайырлы күн, Тимур Әуесханұлы, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне электрмен жабдықтау желілеріне қосылу бөлігінде қандай жаңалықтар мен өзгерістер енгізілді?
-Энергия өндіруші, энергия беруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар мен электр энергиясының тұтынушылары арасындағы электр энергиясының көтерме және бөлшек сауда нарығында туындайтын қарым-қатынастар Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексімен, Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасымен және Электр энергиясын пайдалану қағидалырымен реттеледі.
Елдегі кәсіпкерлік қызметті түбегейлі жақсарту жөніндегі мемлекеттік саясат шеңберінде және Дүниежүзілік экономикалық форумның Жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексіндегі Қазақстанның позициясын жақсарту үшін заңнамалық актілерге жыл сайын электрмен жабдықтау желілеріне қосылу рәсімдерінің санын қысқартуға мүмкіндік беретін түзетулер енгізіледі.
Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігімен «Электр энергиясын пайдалану қағидалырына өзгерістер мен толықтырулар» енгізілген.
Енгізілген өзгерістерге сәйкес, тұтынушылармен электрмен жабдықтау шартын жасау үшін қажетті құжаттар тізбесі 9-дан 7-ге дейін қысқарды, бұл ретте тұтынушы энергиямен жабдықтаушы ұйымға құжаттарды ұсыну қажет болды. Енгізілген өзгерістерден кейін тұтынушы электрмен жабдықтау шартын жасау үшін энергия беруші (энергия өндіруші) ұйымға 7 құжатты ұсынады.
Сонымен қатар, жаңадан іске қосылатын немесе қайта жаңартылатын электр қондырғыларын қосуға техникалық шарттарды беру мерзімдері қысқартылды. Ол үшін энергия беруші немесе энергия өндіруші ұйым тұтынушыдан еркін нысанда өтініш алғаннан кейін 5 жұмыс күні ішінде жаңадан енгізілетін немесе қайта жаңартылатын электр қондырғыларын қосуға техникалық шарттар береді.
-Тұтынушыларды электр энергиясына қосу тәртібі мен мерзімдері өзгерді ме?
— Енгізілген өзгерістерге сәйкес құрылыс-монтаж ұйымы немесе тұтынушы энергия беруші (энергия өндіруші) ұйымға техникалық шарттардың орындалуы және электр қондырғыларына кернеу беруге дайындығы туралы еркін нысандағы хабарлама және электрмен жабдықтау шартын акцептеу туралы өтініш жіберуге тиіс.
Әрі қарай, энергия беруші (энергия өндіруші) ұйым:
— хабарламаны алған күннен бастап 2 жұмыс күні ішінде сыртқы қосылуды және орындалған жұмыстардың берілген техникалық шарттарға сәйкестігін тексереді;
— хабарламаны алған күннен бастап 3 жұмыс күні ішінде тұтынушылардың электр қондырғыларына кернеу беруді, электр энергиясын коммерциялық есепке алу жүйесін пломбалауды жүргізеді, сондай-ақ электр энергиясын коммерциялық есепке алу жүйесін пломбалау актісін береді;
— электр энергиясын коммерциялық есепке алу жүйесін пломбалау актісі берілген күннен бастап 2 (екі) жұмыс күні ішінде тұтынушы таңдаған энергиямен жабдықтаушы ұйымға құжаттарды жібереді.
-Егер энергия беруші ұйым тексеру барысында өтініш берушінің техникалық шарттар талаптарын орындамағаныннемесе орындалған жұмыстардың сәйкессіздігін анықтаса, не болады?
— Бұл жағдайда энергия беруші (энергия өндіруші) ұйым сыртқы қосылуды тексерген күннен бастап 2 жұмыс күні ішінде анықталған кемшіліктер туралы акт береді. Кемшіліктер жойылғаннан кейін құрылыс-монтаж ұйымына (мердігерге) немесе тұтынушыға техникалық шарттардың орындалғаны және электр қондырғыларына кернеу беруге дайын екендігі туралы қайта хабарлау қажет.
Осыдан кейін энергия беруші (энергия өндіруші) ұйым қайтадан хабарлама алған күннен бастап 1 жұмыс күні ішінде сыртқы қосылуды қарап тексереді және тұтынушының электр қондырғыларын қосады немесе қайта қарап шыққаннан кейін ескертулер жойылмаған жағдайда, келесі қарап-тексеру 1 ай өткеннен кейін жүргізілетінін жазбаша нысанда хабардар етеді. Сыртқы қосылымды қайта қарау кезінде сыртқы қосылымды алғашқы тексеру кезінде көрсетілмеген ескертулер беруге жол берілмейтіні маңызды мәселе.
— Тұтынушыларға объектінің меншік иесі өзгерген кезде жаңа техникалық шарттар алу қажеттілігі бар ма?
— иесі өзгерген, меншік иесі өзгерген кезде бұрын берілген техникалық шарттар қайта ресімделмейді.
Бұл ретте, енгізілген өзгерістерге сәйкес, меншік иесі ауысқан кезде электрмен жабдықтау шартын жасасу тәртібі өзгертілді, енді объект иесі ауысқан кезде жаңа меншік иесі меншік құқығы тіркелген сәттен бастап 10 жұмыс күні ішінде энергия беруші ұйымға талап етілетін құжаттарды қоса бере отырып өтініш жібереді.
Энергия беруші ұйым 2 жұмыс күні ішінде жаңа меншік иесіне тараптардың теңгерімдік тиесілігін және пайдалану жауапкершілігін шектеу актісін береді және электрмен жабдықтау шартын жасасу үшін құжаттарды жаңа меншік иесі таңдаған энергиямен жабдықтаушы ұйымға жібереді. Бұрынғы меншік иесі электрмен жабдықтау объектісінің иесі өзгерген күнге есепке алу аспаптарының көрсеткіштері бойынша тұтынылған электр энергиясы үшін түпкілікті есеп жүргізеді.
— Бұрын тұтынушыға электр қондырғыларын салуға арналған жобалық құжаттаманы келісу қажет болды, осы бөлікке қандай да бір өзгерістер енгізілді ме?
-Енгізілген өзгерістерге сәйкес, энергия беруші немесе энергия өндіруші ұйыммен құрылыс — монтаждау жұмыстары басталғанға дейін тұтынушылардың электр қондырғыларын салуға, реконструкциялауға немесе жаңғыртуға арналған жобалау құжаттамасын келісу талап етілмейді.
— Түсіндіргеніңіз үшін алғыс айтамын. Электрмен жабдықтау желілеріне қосылу рәсімдері бұзылған жағдайда қала және облыс тұрғындарына қайда жүгінуге болады?
— Энергетикалық кәсіпорындар электрмен жабдықтау желілеріне қосылу тәртібі мен мерзімдерін бұзған жағдайда, сондай-ақ электр энергетикасы саласындағы заңнама нормаларын түсіндіру үшін, тұтынушылар Департаментке,Талдықорған қаласы, Қаратал ш/а., 60В, 101, 103каб., тел. 8(7282) 41-70-80мекенжай бойынша жүгінуге немесе «E-otinish» ақпараттық жүйесі арқылы өтінішті жіберуге болады.
