Қазақстан Республикасы Бәсекелестікті қорғаужәне дамыту агенттігінің Жетісу облысы бойыншадепартаментінің басшысы Маржан КальменоваӨңірлік коммуникациялар қызметінде өткен баспасөзбрифингінде ведомствоның 2024 жылғы 8 айдағыжұмысының қорытындысын ұсынды. Басты тақырыпөңірдегі бәсекелестік ортаны қамтамасыз ету жәнемонополияға қарсы заңнаманы бұзушылықтардыжою болды.
Есепті кезеңде Департамент тауар нарықтарына15 талдау жүргізді. Осы зерттеулердің нәтижелерібойынша аймақ экономикасының бірқатарсекторларында бұзушылықтар анықталды. Еңжарқын мысалдардың бірі «Домофон Сервис» ЖК және «Куликова» ЖК қызметіне шығарылған хабарламалар болды. Олар домофондарға қызметкөрсетудің бірыңғай тарифтерін белгілеген. Мұндайіс-қимылдарды келісу тұтынушыларды таңдауданқұқығынан шектеді және Қазақстан РеспубликасыКәсіпкерлік кодексінің 170-бабын бұзды.
«Біздің араласуымыз нарықтағы әділеттіліктіқалпына келтіруге және тұтынушыларға әртүрліқызмет провайдерлерін таңдауға мүмкіндік берді. Мұндай бұзушылықтар монополияға әкеп соғады, бізбұған мүлдем жол бермейміз»— деп атап өттіДепартамент басшысы.
Монополияға қарсы органның араласуынан кейінкомпаниялар бұзушылықтарды жойып, бәсекелестікқалпына келтірілді.
Тағы бір маңызды жағдай «Қорғас» ШМХЫО АЭА БК»АҚ еншілес компаниясы – «Қорғас-Коммерц» ЖШС қатысты. Мұнда конкурстық іріктеуөткізбей жолаушыларды тасымалдау шартын жасасукезінде бұзушылық анықталды, бұл бір компания үшін артықшылық тудырды. Аталған бұзушылықКәсіпкерлік кодекстің 194-бабына қайшы келді. Департаменттің талабы бойынша шарт бұзылып, нарықтағы жағдай қалпына келтірілді.
«Талдықорған қаласының ТКШ бөлімі» ММ де монополияға қарсы органның назарында болды. Коммуналдық қалдықтарды әкетуге арналған тендер барысында әкімшілік-аумақтық шекаралардыңбұзылуы анықталды. Араласу нәтижесінде тендер бірнеше лоттарға бөлінді, бұл адал бәсекелестіктіқалпына келтіруге мүмкіндік берді.
Тұрақты бақылау және комплаенс
Департамент жұмысының маңызды бөлігібұзушылықтарды анықтау және жолын кесу ғанаемес, сонымен қатар стратегиялық тауарларбағасының тұрақты мониторингі болып табылады. Департамент көмір, ЖЖМ және сұйытылған мұнайгазының бағасына мониторинг жүргізеді. Қазіргіуақытта бағалардың күрт секірулері тіркелмеген.
Болашақ бұзушылықтардың алдын алу үшінмонополияға қарсы комплаенс белсенді түрдеенгізілуде. Жетісу нарығының субъектілерімен 17сәйкестік актісіне қол қойылды, бұл бәсекелестіккеқарсы әрекеттердің туындау тәуекелдерін азайтуғакөмектеседі.
Кедергілерді жою жөніндегі кеңестіңотырыстары
Департаменттегі бизнес үшін кедергілердіанықтау және жою жөніндегі кеңестің 15 отырысынөткізді, онда қаржылық және жерлеу қызметтерге, мемлекеттік сатып алуларға және басқа да салаларғақатысты мәселелер талқыланды. Маңыздышешімдердің бірі 2022 жылға дейін салынғаннысандар үшін санитарлық-эпидемиологиялықталаптарды өзгерту болды. Бұл өзгеріс жұмыс істептұрған кәсіпорындар үшін жұмыс жағдайларынедәуір жеңілдетті және оларға заманауи талаптарғасай болуға мүмкіндік берді.
«Біз бұзушылықтарды анықтап қана қоймай, қажетсіз кедергілерді жою арқылы бизнестіңжұмысын жеңілдетуге тырысамыз», — деп атап өттіДепартамент басшысы. – «Біздің мақсатымыз — әрбір кәсіпкер адал және ашық ортада жұмыс істейалатындай нарықтың барлық қатысушылары үшін теңжағдай жасау» — деді Маржан Кальменова.
Кәсіпкерлер мен өтініштерді қолдау
Департамент жұмысының маңызды аспектісіазаматтармен және бизнес-қоғамдастықпен өзара іс-қимыл болып табылады. Есепті кезеңде 141 өтінішқаралды. Олардың әрқайсысы егжей-тегжейлізерделеуден өтті және қарау қорытындысы бойыншабұзылған құқықтарды қалпына келтіру жәненарықтың барлық субъектілері үшін тең жағдайлардықамтамасыз ету үшін шаралар қабылданды.
Бұдан басқа, Департамент «Экономиканыырықтандыру жөніндегі шаралар туралы»Президенттің 2024 жылғы 8 мамырдағы №542 Жарлығын іске асыру шеңберінде белсенді жұмысістеуде. Бұл жұмыстың негізгі мақсаты – мемлекеттіңэкономикадағы үлесін азайту және жеке бизнес үшінкеңістікті кеңейту. Қазіргі уақытта жекешелендіругежататын активтердің тізбесін қалыптастыружүргізілуде.
Департаменттің Жетісу облысы бойыншажұмысы бәсекелестікті қорғауға және кәсіпкерлерүшін қолайлы жағдай жасауға бағытталған. Атқарылған жұмыстардың арқасында өңірдемонополиялық іс-әрекеттер сәтті алдын алынады, бұлнарықтық экономиканы нығайтуға және жекесекторды дамыту үшін жағдайларды жақсартуғаықпал етеді.